Reisverslag via ferrata's Julische Alpen


Geïnspireerd door het prachtige artikel “Doberdan” van Age Put in de Hoogtelijn van november 2004 zijn wij dit jaar in de Julische alpen op pad gegaan voor onze jaarlijkse via ferrata’s. We hadden aanvankelijk het plan om de beschreven en getekende route integraal te gaan volgen, maar besloten al na de eerste dag dat het veel beter was onze eigen route uit te stippelen. Hoofddoel van onze 9-daagse trip was het beklimmen van de 4 beschreven klettersteigs.


Op www.viaferrata.nl staan bij het land Slovenië de mogelijkheden voor via ferrata’s beschreven. Daaruit blijkt dat voor de meeste beschreven routes zeer lange aanloopwegen noodzakelijk zijn. Dagtochten van het dal naar een via ferrata en de weg retour vergen vaak 6 tot 8 uur tijd. Louter voor het doen van de via ferrata’s die soms heel kort en eenvoudig zijn is de verhouding met aan- en terugloop uitermate ongunstig. Daarom is het maken van een meerdaagse huttentocht naar mijn idee een veel beter alternatief voor het beklimmen van de klettersteigs. Een bijkomend voordeel is dat er tussen de verschillende via ferrata’s prachtige bergwandelingen gemaakt kunnen worden. De goed toegeruste berghutten liggen niet al te ver uit elkaar, de markeringen van de bergpaden zijn bij wijze van spreken “oudcommunistisch” goed verzorgd en daardoor is het eenvoudig om de juiste weg te vinden. De beschikbare wandelkaarten zijn goed.

Het volgende traject hebben wij in de periode van 18 tot 27 augustus 2005 gevolgd:
Dag 0 Wandeling Moijstrana – Aljezev Dom 1015m
Dag 1 Aljezev Dom, 1015m – Dom Valentino Stanica 2332m
Dag 2 Dom Valentino Stanica 2332m – (via ferrata) Cmir 2393m – Triglavski Dom Na Kredarici 2515m
Dag 3 gedwongen rustdag wegens slecht weer
Dag 4 gedwongen rustdag wegens slecht weer
Dag 5 Triglavski Dom Na Kredarici 2515 – via ferrata Triglav 2864m – Trzaska Roca na Dolicu 2151m – top Kanjavec 2589m – Zasvska Koca na Prehodavic 2071m
Dag 6 Zasvska Koca na Prehodavic 2071m – via ferrata Kanjavec 2194m – Luknja pas 1758m -  Bovski Gamsovec 2392m - Pogacnikov Dom 2050m
Dag 7 Pogacnikov Dom 2050m – Sedio Planja 2349m – via ferrata Prisojnic 2547m  – Postarksi Dom 1658m
Dag 8 Postarksi Dom 1658m – Gladki Rob 1870m -  Sedio Planja 2349m - Pogacnikov Dom 2050m
Dag 9 Pogacnikov Dom 2050m – Dovska Vrata 2180m - Aljezev Dom 1015m
Dag 0: Wandeling Moijstrana – Aljezev Dom 1015m

In Moijstrana de auto geparkeerd. Om een beetje te wennen aan het lopen met een volle rugzak de weg naar Aljezev Dom te voet afgelegd. Een dikke 12 kilometer in ongeveer 2½ uur.


Dag 1: Aljezev Dom 1015m – Dom Valentino Stanica 2332m

Vertrek om 9.30u. Een hele dag stralende zon, waarvan we pas iets merkten toen we ver boven de boomgrens uit waren gekomen. Tot zover liepen we helemaal in de schaduw van de berg. We namen de kortste weg, vanaf het Partizanenmonument direct in zuidoostelijke richting steil omhoog. Eerst door een dichtbegroeid, drassig bos over met houten trappen ondersteunde paden. Na de boomgrens kwam er steun van staaldraad en soms wat voetijzer of stalen pinnen. Voor een via ferrata was het te weinig en te veilig voor het gebruik van klimmateriaal. De laatste honderden hoogtemeters gingen minder steil. Om 14.15u waren we bij de hut.  


Dag 2: Dom Valentino Stanica 2332m – (via ferrata) Cmir 2393m – Triglavski Dom Na Kredarici 2515m

Vertrek om 8.15u. Speciaal voor de via ferrata maakten we een uitstapje naar de top van de Cmir. Dat kon zonder rugzak en overbodige bagage want de weg terug liep weer langs de hut. Klettersteigmateriaal bij de hand. In het begin beneden ons veel bewolking, aan de vale hemel een flauw zonnetje. Eerst een stukje omhoog gelopen, vervolgens een afdaling van 150 hoogtemeters en na ongeveer drie kwartier lopen de via ferrata. Het was maar een kort stuk, voorzien van ijzeren pennen en staalkabels, uitstekend gezekerd. Enkele tientallen meters liepen loodrecht omlaag, maar daarna was het snel afgelopen. Er volgde een beklimming over bergruggen en graten tot de top van de Cmir. Mooi klauterwerk, van veel uitzicht viel helaas weinig te genieten. De berg was omgeven door wolken, waardoor soms flauw in de diepte de hut en de paden van de voorgaande dag te zien waren. De hogere bergen rondom dreigden steeds meer door wolken opgeslorpt te worden. Na ruim anderhalf uur waren we op de top.

De terugweg was dezelfde als de heenweg.

Na een lunchstop in Dom Valentino Stanica het pad in de richting van Triglavski Dom Na Kredarici genomen. We waren de deur nog niet uit of het begon te regenen. Na 50 minuten hadden we een mistige, glibberige klauterwandeling achter de rug en waren we veilig en warm in de hut.


Dag 5: Triglavski Dom Na Kredarici 2515 – (via ferrata) Triglav 2864m – Trzaska Roca na Dolicu 2151m – top Kanjavec 2589m – Zasvska Koca na Prehodavic 2071m

Na twee regenachtige dagen in de hut doorgebracht te hebben konden we vandaag eindelijk weer op pad gaan. Pas na het afwachten van de laatste regen vroeg in de ochtend was om 10.15 de top van de Triglav zichtbaar geworden en vertrokken we direct. Het was een eenvoudige via ferrata, goed gezekerd op enkele noodzakelijke plaatsten. De klim omhoog was vooral heel mooi, met prachtig uitzicht op de hut waar we vandaan kwamen en vanaf de kleine Triglav een bijzonder wolkenspel. Eerst grepen de wolken ons tijdelijk helemaal en viel er niets om ons heen te genieten, later dreigden de wolken vanuit het zuidwesten op te stomen naar de top maar bleven ze en masse hangen op de graat. Een wonderlijke tweedeling van wolken en zon hield een status quo rond de top van de Triglav, met 2864 meter de hoogste berg van Slovenië. Mooie beklimming, voor een groot gedeelte over de graat. De mooie top werd na drie kwartier bereikt.

De afdaling was niet onprettig, liep soms even heel steil en bevatte enkele gezekerde passages, maar was overwegend geleidelijk. We kozen het pad in de richting van Trzaska Roca na Dolicu, een diep in de rotsen gelegen hut op 2151m. Daar hielden we een goede lunchpauze en liepen vervolgens naar de top van de nabijgelegen Kanjavec op 2589m. Een wandeling zonder noemenswaardige problemen. Omdat het fris was stonden we maar kort op de op de top. Er volgde een geleidelijke, wat saaie afdaling naar een steeds breder en vlakker lopend pad. Bij enkele pittoreske meertjes liep een pad weer omhoog in de richting van de eindbestemming van deze dag, Zasvska Koca na Prehodavic op 2071m. Daar kwamen we om ongeveer 18.30u aan.
            

Dag 6: Zasvska Koca na Prehodavic 2071m – via ferrata Kanjavec 2194m – Luknja pas 1758m -  Bovski Gamsovec 2392m- Pogacnikov Dom 2050m

Mooie dag gehad vandaag. Heel veel zon gelukkig. Vertrek was om 8.30u. We liepen vanaf de hut in noordoostelijke richting door een met gras en struikgewas begroeid, soms glibberig pad, eerst omlaag, later omhoog naar een vage pas op ongeveer 2150m. Hier glooiend over duidelijke paden naar het begin van de via ferrata Kanjavec. Het pad was goed gezekerd en leverde technisch geen enkele probleem, liep grotendeels over een brede richel langs een zeer diepe afgrond. Dieptes van 1000m waren geen uitzondering. Uitzicht was echter fenomenaal op een soms kilometers ver weggelegen dal. Na ongeveer 2 uur pauzeerden we kort op het punt waar de via ferrata eindigde en de afslag naar het volgende pad bereikt was.

Er volgde een geleidelijke afdaling over een breed pad. Constant prachtig uitzicht en veel fraaie natuur in de omgeving, maar wel langdradig op den duur. 500 hoogtemeters lager kon de beklimming weer een aanvang nemen, tot de Lukjnapas op 1758m. Een winderig punt waar we de lunchpauze niet te lang volgehouden hebben.

De slotklim was pittig, vergde 650 hoogtemeters maar kostte ons minder tijd dan verwacht. Op de pas, Bovski Gamsovec op 2392m, lachte de eindbestemming ons al toe in de verte. Het begin van de afdaling was verrassend steil en bevatte enkele gezekerde, leuke klimpassages. Wolken vielen toen al meer en meer in het dal en hadden net bij aankomst de hut, Pogacnikov Dom op 2050m in hun greep gekregen. Aankomst was om 17.30u.
     

Dag 7: Pogacnikov Dom 2050m – Sedio Planja 2349m – via ferrata Prisojnic 2547m  – Postarksi Dom 1658m

We konden met minder dan de volle bepakking op stap gaan, omdat we de volgende dag weer in dezelfde hut zouden terugkeren. Dat scheelde in ieder geval wat gewicht onderweg.

Het begin om 7.45u was stralend en de verwachting was dat het zo lang zou blijven. Al bij de eerste de beste pas, Sedio Planja op 2349m, kropen na drie kwartier enkele wolkenflarden mee omhoog. Vanaf de pas waren de bergketens waar we heen zouden gaan goed te zien.

De afdaling erheen was langer en lastiger dan voorheen ingeschat was. Veel klimmetjes op en neer en meerdere zwaar lopende morenes. Het mooie weer had ons toen definitief in de steek gelaten en wolken bedreigden het plan om de via ferrata Prisojnic te beklimmen.

Bij het begin van de klettersteig zat het grootste deel van berg in de wolken. Het was ijzig koud en onbehaaglijk en we overwogen serieus of het verantwoord was om de klim te gaan doen. We konden niet tot een oordeel komen en besloten het gewoon te proberen en te kijken hoe het weer zich zou ontwikkelen. Er zou altijd een weg terug zijn of halverwege konden we een vluchtweg nemen.

Het eerste deel liep steil omhoog, maar was ondanks koude rotsen en staalkabels goed te doen. Na de eerste 100 hoogtemeters liepen we zelfs korte tijd in de zon en leek het best mee te vallen. We genoten van het betere steile klimwerk en schoten goed op. Vrijwel ongemerkt raakten we daarna spoedig opnieuw in de wolken en zagen we waarschuwingsborden tegen steenslag bij de steile beklimming naar de eerste okno. Dit is een rotsvenster, voor mij een nieuw fenomeen en bleek hier ter plekke een angstaanjagend gat in de grond. Door de mist was er niets meer te zien dan grijze lucht die het gat ingezogen werd, terwijl vaag een steenmassa naar beneden liep. Markeringen leken ver weg en onzichtbaar, maar op gevoel liepen we het donkere hol in en vonden uiteindelijk de juiste weg.

Aan de andere kant van het venster vervolgden we over een lange richel in de windschaduw het pad. Toen was het nog bedrieglijk aangenaam, was het zicht redelijk en schoten we goed op. We klommen een heel steil stuk met enkele ladders omhoog en passeerden de vluchtroute zonder er gebruik van te maken.

Toen we in de buurt van de top van de Prisojnic waren, liep het pad plots aan de andere kant van de berg en kwamen we ineens in een andere ongedachte wereld. Het leek er wel Siberisch, een harde, koude, vlagerige wind in kil wolkenland. Bij het laatste stuk naar de top negeerden we de afslag daarheen en liepen door. Met een zicht van enkele tientallen meters volgde een barre tocht boven op de graat van een kilometer lengte. Het kostte moeite om jezelf staande te houden in de ijzige bries. Dankzij de zekeringskabels was de weg niet moeilijk te vinden, maar stel dat je je evenwicht zou verliezen dan zou je niet eens weten in welk gat je zou vallen. Knieën deden pijn, handen werden gevoelloos en de neus begon spontaan te lopen.

Maar er kwam gelukkig een einde toen het pad in de luwte kwam te lopen. Daar begon ook het vervolg van de via ferrata. Dat ging eerst eenvoudig omlaag, maar het werd steeds steiler. Bij het begin van de tweede okno werd het spookachtig. Nog steeds met minimaal zicht, dankzij de kille wolken, liep de weg loodrecht naar beneden. Als in een draaikolk werd de lucht omlaag gezogen en daar moest je in mee gaan, over de via ferrata waarvan je met geen mogelijkheid wist waar het zou eindigen. Het was onheilspellend waar je in moest stappen, maar met de gedachte dat je moest handelen zoals je het anders altijd gedaan zou hebben lukte het goed om veilig beneden te komen.

Enkele mooie traverses volgden. Aan het einde van een lange afdaling bevond zich een soort sleutelpassage die loodrecht daalde en enkele lichte overhangen bevatte. Veel voet- en handstiften gaven de nodige steun. Hierna volgde nog een uur lang verder afdaling, steeds wisselend met drahtseil gezekerde en eenvoudige passages.

Toen ten slotte de boomgrens bereikt was kwamen normale wandelpaden in zicht en kostte het nog een uur om de hut te bereiken. Pas om 19.45u waren we in de hut. Na in totaal 1100m klimmen en 1250m dalen, 12 uur onderweg en 2 keer een korte pauze van een kwartier waren we behoorlijk uitgeteld.                                        


Dag 8: Postarksi Dom 1658m – Gladki Rob1870m -  Sedio Planja 2349m - Pogacnikov Dom 2050m

We veroorloofden het ons om wat later dan gebruikelijk weg te gaan vanwege de vermoeidheid van de voorgaande dag. Het weer inspireerde op geen enkele manier. De gastvrouw van de hut voorspelde de hele dag regen, buiten zag het grijs en grauw.

Vertrek om 9.45u. Eerst moesten we 200 hoogtemeters stijgen, daarna weer net zoveel dalen door boslandschap, over smalle glibberige paden omrand met veel nat gras.Al voordat het echt ging regenen waren de schoenen al verzadigd met vocht en werden ze nat van binnen. Na anderhalf uur gelopen te hebben begon het licht te regenen. Ondanks de ademende regenjas werd alles nat, ook mijn t-shirt raakte doorweekt. Het werkte als een soort wetsuit, want ik kreeg het niet koud. Alleen mijn blote knieën voelden pijnlijk aan, maar dat had alles met de inspanningen van de voorgaande dagen te maken. Het laatste uur tot de pas van de Sedio Planja was het zwaarste. Het regende flink, zicht was minimaal en soms voelde je een stevige wind. Toch viel de afstand tot de pas mij mee, alsof het minder lang was dan de dag tevoren. Als verzopen katten kwamen we om 15.00u terug in de hut.


Dag 9: Pogacnikov Dom 2050m – Dovska Vrata 2180m - Aljezev Dom 1015m

Redelijk vroeg afgedaald naar het dal. De benen en met name mijn knieën protesteerden al bij de eerste stappen hevig. In 45 minuten waren we bij de pas Dovska Vrata. Het was er erg vochtig en vanwege de mist viel er niets te zien. Door de gladheid van stenen, rotsen en later gras en klei, moesten we voorzichtig afdalen. De gemankeerde knieën lieten echter ook geen hoger tempo toe. Pas bij het begin van de boomgrens klaarde het wat op, rond de 1400m zaten we onder de wolken. Ruim 3½ uur kostte het mij om beneden bij Aljezev Dom aan te komen.


Geschreven door Frans Guit